Thiết Kế Hệ Thống Báo Cháy: Giải Pháp An Toàn – Bắt Buộc – Hiệu Quả

Trong thời đại hiện đại, khi các công trình xây dựng ngày càng phức tạp và đông người sinh sống, việc đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy là yếu tố sống còn. Hệ thống báo cháy là một trong những thành phần quan trọng nhất của công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) hiện đại. Nó không chỉ đơn thuần là một tập hợp các thiết bị, mà là một giải pháp tổng thể, được thiết kế tỉ mỉ để phát hiện sớm nhất các dấu hiệu của đám cháy, cảnh báo kịp thời và kích hoạt các biện pháp ứng phó, từ đó bảo vệ tính mạng con người và tài sản. 

Vậy thiết kế hệ thống báo cháy như thế nào là đúng chuẩn? Gồm những gì? Quy trình ra sao? Cùng NEXTFIRE.VN tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Thiết kế hệ thống báo cháy là gì?

Thiết kế hệ thống báo cháy là quá trình xây dựng bản vẽ kỹ thuật, bố trí thiết bị báo cháy (đầu báo, tủ trung tâm, chuông, còi, đèn báo…), tính toán sơ đồ đi dây, xác định vị trí lắp đặt và đảm bảo hệ thống hoạt động chính xác – tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn phòng cháy chữa cháy.

Đây là một bước bắt buộc trong hồ sơ thiết kế công trình, đặc biệt với các công trình dân dụng, công nghiệp từ cấp III trở lên hoặc nơi tập trung đông người.

Mục đích của việc thiết kế hệ thống báo cháy

• ✅ Phát hiện và cảnh báo cháy sớm (khói, nhiệt độ, lửa…)
• ✅ Giúp người bên trong sơ tán kịp thời
• ✅ Kích hoạt hệ thống chữa cháy tự động (nếu có)
• ✅ Ngăn cháy lan, hạn chế thiệt hại
• ✅ Đáp ứng yêu cầu pháp lý và được cơ quan công an PCCC thẩm duyệt

Các thành phần cơ bản trong một hệ thống báo cháy

Tủ trung tâm báo cháy (Fire Alarm Control Panel)

• Là “bộ não” điều khiển toàn bộ hệ thống.
• Nhận tín hiệu từ các đầu báo và kích hoạt cảnh báo.

Thiết bị đầu báo

• Đầu báo khói (Smoke Detector)
• Đầu báo nhiệt (Heat Detector)
• Đầu báo lửa (Flame Detector)
• Đầu báo khí gas, khí độc (Gas Detector)

Thiết bị cảnh báo

• Chuông báo cháy
• Còi hú
• Đèn chớp
• Đèn exit, chỉ dẫn thoát hiểm

Nút nhấn khẩn cấp

• Dùng để kích hoạt hệ thống báo cháy thủ công.

Dây tín hiệu và phụ kiện

• Cáp chống cháy, ống luồn dây, tủ kỹ thuật…

Phân loại hệ thống báo cháy

Hệ thống	Đặc điểm chính
Báo cháy thường (Conventional)	Không xác định được vị trí từng thiết bị, chỉ hiển thị khu vực (zone)
Báo cháy địa chỉ (Addressable)	Xác định chính xác thiết bị phát hiện cháy, cấu hình linh hoạt
Báo cháy không dây	Kết nối bằng sóng RF/wifi, dễ lắp đặt, phù hợp công trình cũ

Tiêu chuẩn áp dụng khi thiết kế hệ thống báo cháy

Tại Việt Nam:

• TCVN 3890:2023 – Trang bị phương tiện PCCC cho nhà và công trình
• TCVN 5760:2009 – Hệ thống báo cháy – Yêu cầu chung
• TCVN 5738:2021 – Hệ thống báo cháy tự động
• QCVN 06:2022/BXD – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy

Quốc tế:

• NFPA 72 (Hoa Kỳ) – Tiêu chuẩn hệ thống báo cháy
• ISO 7240 – Tiêu chuẩn quốc tế cho báo cháy tự động

✅ Thiết kế hệ thống báo cháy bắt buộc phải căn cứ trên tiêu chuẩn tương ứng với công trình, và cần được thẩm duyệt trước khi thi công.

Quy trình thiết kế hệ thống báo cháy đạt chuẩn

Bước 1: Khảo sát thực tế

• Đánh giá nguy cơ cháy nổ
• Phân loại công trình theo cấp độ PCCC
• Xác định đặc điểm sử dụng (số người, lối thoát hiểm, vật liệu…)

Bước 2: Tính toán kỹ thuật

• Xác định loại hệ thống phù hợp (thường, địa chỉ)
• Tính số lượng đầu báo, tủ trung tâm, đường dây
• Chia zone hoặc lập trình địa chỉ hợp lý

Bước 3: Lên bản vẽ chi tiết

• Sơ đồ mặt bằng lắp đặt thiết bị
• Sơ đồ nguyên lý đấu nối
• Chi tiết kỹ thuật từng thiết bị

Bước 4: Lập thuyết minh – dự toán

• Giải trình nguyên lý hoạt động
• Dự toán chi phí thiết bị và nhân công

Bước 5: Trình thẩm duyệt hồ sơ

• Nộp cho Phòng Cảnh sát PCCC hoặc Sở Xây dựng
• Sửa đổi – bổ sung (nếu có yêu cầu)
• Nhận kết quả chấp thuận để tiến hành thi công

Một số lưu ý kỹ thuật quan trọng

• Đầu báo khói lắp trần cao từ 2,5–6m
• Mỗi đầu báo không nên giám sát quá 37,5m² (theo TCVN)
• Đèn exit lắp cao ≤ 2,5m, có pin dự phòng ≥ 90 phút
• Chuông, còi lắp tại khu vực đông người, dễ nghe thấy
• Dây tín hiệu báo cháy dùng cáp chống cháy, luồn ống thép hoặc nhựa chống cháy
• Không lắp đầu báo gần miệng gió, nơi có độ ẩm cao, dầu mỡ…

NEXTFIRE.VN – Đơn vị thiết kế hệ thống báo cháy chuyên nghiệp

Chúng tôi cung cấp dịch vụ:

✅ Khảo sát – tư vấn giải pháp tối ưu cho từng công trình
✅ Thiết kế hệ thống báo cháy theo TCVN và NFPA
✅ Hồ sơ xin thẩm duyệt PCCC – hỗ trợ pháp lý đầy đủ
✅ Thi công trọn gói, cung cấp thiết bị chính hãng
✅ Bảo trì – bảo dưỡng định kỳ

Ứng dụng cho:
Chung cư – văn phòng – nhà máy
Trường học – bệnh viện – khách sạn
Nhà ở – villa – homestay
Siêu thị – showroom – quán karaoke

Thiết kế hệ thống báo cháy là một bước bắt buộc và cực kỳ quan trọng trong công tác phòng cháy chữa cháy tại mọi công trình. Việc thiết kế đúng chuẩn không chỉ đảm bảo tính mạng – tài sản cho con người mà còn là yếu tố quyết định để được nghiệm thu, cấp phép hoạt động hợp pháp.

Đừng chờ đến khi cháy nổ xảy ra mới “giật mình” tìm giải pháp. Hãy liên hệ ngay với NEXTFIRE.VN để được tư vấn thiết kế báo cháy bài bản, tối ưu chi phí và đáp ứng mọi yêu cầu thẩm duyệt!

Liên Hệ Ngay Để Được Tư Vấn Miễn Phí

• Website: www.nextfire.vn
• Hotline: 0965.393.114 – 0868.386.518
• Email: vienkhpccc.kd@gmail.com
• Địa chỉ: 243 Khuất Duy Tiến – Thanh Xuân – Hà Nội.