Phòng Chống Chữa Cháy: Trách Nhiệm Chung Vì Sự An Toàn Cộng Đồng

Mỗi năm, hàng trăm vụ cháy lớn nhỏ xảy ra trên khắp cả nước, gây ra những thiệt hại nặng nề về người và của, để lại nỗi đau khôn nguôi cho nhiều gia đình và gánh nặng cho xã hội. Phòng chống chữa cháy là tập hợp các biện pháp, hành động và chiến lược nhằm ngăn ngừa, phát hiện sớm, xử lý và khắc phục sự cố cháy nổ, từ đó bảo vệ tính mạng, tài sản và môi trường sống của con người.

Thuật ngữ này bao gồm hai yếu tố quan trọng:

• Phòng cháy: Chủ động ngăn chặn nguy cơ cháy xảy ra.
• Chữa cháy: Ứng phó và xử lý hiệu quả khi cháy nổ phát sinh.

Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh, hạ tầng điện – gas – công nghiệp ngày càng phức tạp, công tác phòng chống chữa cháy trở thành ưu tiên hàng đầu, đặc biệt tại các khu dân cư, nhà máy, trường học, trung tâm thương mại, và các khu vực tập trung đông người.

Vai trò và tầm quan trọng của công tác phòng chống chữa cháy

Bảo vệ tính mạng con người

Cháy nổ không chỉ gây thiệt hại về tài sản mà còn đe dọa trực tiếp đến sinh mạng con người. Một đám cháy dù nhỏ nhưng nếu không xử lý kịp thời có thể lan nhanh và gây hậu quả thảm khốc.

Giảm thiểu thiệt hại về kinh tế

Chi phí thiệt hại từ cháy nổ bao gồm: tài sản bị hủy hoại, đình trệ sản xuất kinh doanh, chi phí khắc phục hậu quả, thậm chí cả tiền phạt pháp lý nếu không tuân thủ quy định về PCCC.

Tuân thủ quy định pháp luật

Luật Phòng cháy và chữa cháy (sửa đổi 2022) quy định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong việc phòng chống cháy nổ. Nếu không thực hiện đúng, doanh nghiệp có thể bị xử phạt, đình chỉ hoặc truy cứu hình sự.

Góp phần xây dựng xã hội an toàn, văn minh

Một môi trường sống, làm việc không tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ là nền tảng cho sự phát triển ổn định, bền vững của xã hội.

Nguyên nhân chính gây ra cháy nổ

• Chập điện, quá tải hệ thống điện
• Bất cẩn khi sử dụng gas, bếp, lửa
• Hút thuốc lá trong khu vực cấm
• Hàn cắt kim loại không đảm bảo an toàn
• Dễ cháy từ hóa chất, vật liệu dễ bắt lửa
• Không tắt thiết bị điện sau giờ làm việc
• Vi phạm quy trình bảo quản hàng hóa, nhiên liệu

→ Hầu hết các nguyên nhân cháy đều xuất phát từ sự chủ quan hoặc thiếu kiến thức phòng cháy.

Biện pháp phòng chống chữa cháy cơ bản

Biện pháp phòng cháy

• Kiểm tra hệ thống điện thường xuyên
• Không dùng chung nhiều thiết bị qua ổ cắm
• Trang bị thiết bị phát hiện khói, báo cháy
• Bố trí nơi đặt bình chữa cháy hợp lý
• Không tích trữ vật liệu dễ cháy quá mức quy định
• Niêm yết nội quy PCCC và hướng dẫn thoát nạn rõ ràng
• Đào tạo, tuyên truyền kiến thức PCCC định kỳ

Biện pháp chữa cháy

• Phát hiện sớm nhờ hệ thống báo cháy tự động
• Sử dụng bình chữa cháy xách tay (bột, khí CO₂) khi đám cháy nhỏ
• Cắt điện khu vực có cháy, gọi 114 ngay lập tức
• Sử dụng hệ thống chữa cháy tự động (sprinkler, bơm nước, khí sạch…)
• Hướng dẫn sơ tán theo lối thoát hiểm đã định trước
• Phối hợp lực lượng cứu hỏa chuyên nghiệp

Các trang thiết bị phục vụ công tác phòng chống chữa cháy

Thiết bị	Mục đích sử dụng
Bình chữa cháy (bột/khí)	Dập lửa ban đầu
Hệ thống báo cháy tự động	Phát hiện khói, nhiệt bất thường
Đèn exit – chỉ dẫn thoát nạn	Dẫn đường thoát hiểm khi có sự cố
Tủ chữa cháy vách tường	Vòi rồng, cuộn vòi, lăng phun
Máy bơm chữa cháy	Cung cấp nước áp lực cao
Van chặn lửa, tủ điều khiển	Điều tiết hệ thống chữa cháy trung tâm
Còi, loa, đèn báo cháy	Báo động khẩn cấp cho toàn khu vực

Tất cả các thiết bị trên cần được lắp đặt đúng kỹ thuật, bảo trì định kỳ và có giấy chứng nhận kiểm định chất lượng.

Trách nhiệm của cá nhân, doanh nghiệp trong công tác PCCC

✅ Đối với cá nhân, hộ gia đình:

• Không đốt vàng mã, hút thuốc nơi cấm.
• Trang bị tối thiểu 1 bình chữa cháy trong nhà.
• Kiểm tra bếp gas, ổ điện định kỳ.
• Dạy trẻ em kỹ năng thoát hiểm khi có cháy.

✅ Đối với doanh nghiệp, cơ sở sản xuất:

• Lắp đặt hệ thống PCCC đúng chuẩn.
• Có phương án PCCC được cơ quan chức năng phê duyệt.
• Huấn luyện lực lượng PCCC cơ sở.
• Ký hợp đồng bảo trì hệ thống PCCC định kỳ.

Các hình thức tuyên truyền phòng chống chữa cháy hiệu quả

• Tổ chức diễn tập PCCC định kỳ.
• Thiết kế bảng hướng dẫn sơ đồ thoát hiểm rõ ràng.
• Sử dụng poster, infographic, video ngắn về cách xử lý khi cháy.
• Kết hợp mạng xã hội để tuyên truyền rộng rãi.
• Tổ chức cuộc thi tìm hiểu kiến thức PCCC trong trường học, doanh nghiệp.

Pháp luật liên quan đến phòng chống chữa cháy

Một số văn bản pháp lý quan trọng cần tuân thủ:

• Luật Phòng cháy và chữa cháy 2001 (sửa đổi 2022)
• Nghị định 136/2020/NĐ-CP về điều kiện PCCC đối với cơ sở, phương tiện.
• Thông tư 149/2020/TT-BCA hướng dẫn thi hành Nghị định 136.
• TCVN 3890:2023, QCVN 06:2022/BXD, các tiêu chuẩn lắp đặt thiết bị PCCC.

→ Mỗi cơ quan, đơn vị cần cập nhật và áp dụng đúng quy định, tránh trường hợp bị xử phạt hoặc đình chỉ hoạt động do vi phạm.

Các vụ cháy điển hình và bài học cảnh tỉnh

Vụ cháy	Nguyên nhân chính	Hậu quả
Karaoke An Phú (Bình Dương, 2022)	Không có lối thoát hiểm, chập điện	32 người thiệt mạng
Chung cư mini Khương Hạ (HN, 2023)	Thiếu hệ thống PCCC, lối ra bị chặn	56 người tử vong, thiệt hại lớn
Chợ Quang (HN, 2018)	Hàn xì không đảm bảo an toàn	Gần 200 ki-ốt bị thiêu rụi

→ Các vụ việc trên đều có thể được phòng tránh hoặc giảm nhẹ thiệt hại nếu thực hiện tốt công tác phòng chống chữa cháy từ đầu.

NEXTFIRE.VN – Đối tác toàn diện về phòng chống chữa cháy

Chúng tôi cung cấp các giải pháp chuyên nghiệp cho:

• Tư vấn thiết kế hệ thống PCCC đạt chuẩn
• Thi công lắp đặt hệ thống báo cháy, chữa cháy
• Đào tạo huấn luyện PCCC, diễn tập thực tế
• Bảo trì – kiểm định – cung cấp thiết bị chính hãng

✅ Kinh nghiệm triển khai cho hàng trăm công trình: chung cư, văn phòng, nhà máy, kho hàng…

Phòng chống chữa cháy không chỉ là trách nhiệm của nhà nước hay lực lượng chức năng, mà còn là nghĩa vụ của từng cá nhân, từng tổ chức trong cộng đồng. Chủ động phòng cháy, sẵn sàng chữa cháy, và luôn có kế hoạch thoát hiểm rõ ràng sẽ giúp chúng ta bảo vệ được những điều quý giá nhất: tính mạng, tài sản và tương lai.

Liên Hệ Ngay Để Được Tư Vấn Miễn Phí

• Website: www.nextfire.vn
• Hotline: 0965.393.114 – 0868.386.518
• Email: vienkhpccc.kd@gmail.com
• Địa chỉ: 243 Khuất Duy Tiến – Thanh Xuân – Hà Nội.