Trong bối cảnh các vụ cháy nổ vẫn xảy ra thường xuyên tại các công trình dân dụng, công nghiệp, tòa nhà cao tầng, việc thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy không chỉ đơn thuần là một điều kiện pháp lý mà còn là một phần thiết yếu trong việc bảo vệ an toàn cho tài sản và tính mạng của bạn cũng như những người xung quanh.
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết từ cơ bản đến chuyên sâu về thiết kế hệ thống PCCC, dành cho kỹ sư thiết kế, nhà thầu thi công và chủ đầu tư các công trình.
Tại sao cần thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy?
Giảm thiểu rủi ro cháy nổ
Một hệ thống PCCC được thiết kế và thi công bài bản sẽ giúp phát hiện sớm cháy, tự động cảnh báo và kích hoạt chữa cháy, giảm thiểu tối đa hậu quả.
Đáp ứng yêu cầu pháp lý
Theo quy định tại Luật Phòng cháy chữa cháy, tất cả công trình xây dựng, đặc biệt là cao tầng, trung tâm thương mại, kho xưởng… đều phải có hệ thống PCCC đạt chuẩn và được cơ quan có thẩm quyền thẩm duyệt.
Tăng uy tín và giá trị công trình
Một công trình có hệ thống PCCC đạt chuẩn giúp tạo niềm tin cho cư dân, khách hàng và nâng cao giá trị thương mại bất động sản.
Căn cứ pháp lý và tiêu chuẩn thiết kế PCCC
Văn bản pháp lý
- Luật Phòng cháy và Chữa cháy (sửa đổi 2013)
- Nghị định 136/2020/NĐ-CP về PCCC và cứu nạn cứu hộ
- Thông tư 149/2020/TT-BCA: hướng dẫn thi hành Nghị định 136

Các tiêu chuẩn thiết kế quan trọng
- TCVN 3890:2009: Thiết bị PCCC cho nhà và công trình
- TCVN 5738:2021: Hệ thống báo cháy – Yêu cầu kỹ thuật
- TCVN 2622:1995: Phòng cháy chống cháy cho nhà và công trình
- NFPA (National Fire Protection Association): Các tiêu chuẩn quốc tế tham khảo
Các bước thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy
Khảo sát công trình – phân tích nguy cơ cháy nổ
- Xác định loại hình công trình: nhà dân, xưởng sản xuất, chung cư, khách sạn…
- Đánh giá vật liệu dễ cháy, khu vực nguy hiểm, lối thoát hiểm
Thiết kế hệ thống báo cháy
Gồm 3 thành phần chính:
- Đầu báo (khói, nhiệt, khí gas…)
- Trung tâm báo cháy
- Thiết bị cảnh báo (chuông, còi, đèn báo cháy)
Nguyên tắc bố trí:
- Lắp đặt đầu báo ở các vị trí trần, hành lang, nhà kho, phòng kỹ thuật
- Trung tâm báo cháy đặt tại phòng trực bảo vệ hoặc khu điều hành
Thiết kế hệ thống chữa cháy
Hệ thống chữa cháy bằng nước
- Hệ thống sprinkler (tự động): Phù hợp với văn phòng, khách sạn, chung cư
- Hệ thống vách tường: Gồm trụ nước, cuộn vòi chữa cháy, lăng phun
- Hệ thống họng nước ngoài nhà: Để xe cứu hỏa tiếp nước
Hệ thống chữa cháy bằng khí (FM200, CO2)
- Áp dụng trong phòng server, phòng thiết bị điện
- Không gây hại cho thiết bị điện tử
Hệ thống chữa cháy bằng bọt
- Sử dụng trong kho hóa chất, nhà máy xăng dầu
Thiết kế hệ thống cấp nước chữa cháy
- Phải đảm bảo áp lực và lưu lượng theo tiêu chuẩn
- Bố trí bể chứa, máy bơm chính, bơm dự phòng, bơm bù áp
Thiết kế lối thoát nạn – đèn exit
- Bố trí tối thiểu 2 lối thoát
- Trang bị đèn exit, đèn chiếu sáng sự cố, biển hướng dẫn rõ ràng

Những lưu ý quan trọng khi thiết kế hệ thống PCCC
- Phối hợp chặt chẽ giữa đơn vị thiết kế kiến trúc – MEP – PCCC
- Cập nhật tiêu chuẩn PCCC mới nhất
- Tính toán thủy lực hệ thống đường ống nước chữa cháy
- Lưu ý các không gian cần chống cháy lan: tường, trần, cửa ngăn cháy
- Thiết kế phải phù hợp cho cả vận hành thủ công và tự động
Quy trình thẩm duyệt và nghiệm thu hệ thống PCCC
Hồ sơ thiết kế PCCC cần có:
- Thuyết minh thiết kế hệ thống PCCC
- Bản vẽ bố trí thiết bị báo cháy, chữa cháy, sơ đồ cấp nước
- Tính toán lưu lượng, áp suất
- Dự toán chi phí và danh mục vật tư
Cơ quan tiếp nhận thẩm duyệt
- Phòng Cảnh sát PCCC Công an tỉnh/thành phố
Nghiệm thu
- Sau khi thi công xong, tổ chức kiểm tra thực tế
- Đánh giá hoạt động hệ thống chữa cháy, báo cháy
- Cấp biên bản nghiệm thu đủ điều kiện đưa vào sử dụng

Đơn vị tư vấn thiết kế hệ thống PCCC uy tín
Nếu bạn đang tìm kiếm một đối tác chuyên nghiệp trong thiết kế – thi công – thẩm duyệt PCCC, NextFire là lựa chọn hàng đầu với:
- Đội ngũ kỹ sư được chứng nhận chuyên môn
- Kinh nghiệm thực hiện hàng trăm dự án từ nhà dân đến nhà máy
- Sử dụng thiết bị PCCC chính hãng, đầy đủ chứng nhận
- Hỗ trợ trọn gói: thiết kế – thẩm duyệt – thi công – bảo trì
Việc thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy là một phần không thể tách rời trong bất kỳ công trình xây dựng nào. Để đảm bảo hiệu quả phòng cháy, không chỉ cần tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật mà còn phải lựa chọn thiết bị phù hợp, bố trí hợp lý, đồng thời kết hợp tốt với các hệ thống kỹ thuật khác trong tòa nhà.
Nếu bạn đang lên kế hoạch xây dựng công trình hoặc cần cải tạo, nâng cấp hệ thống PCCC hiện tại, hãy liên hệ với NextFire – đơn vị chuyên sâu về giải pháp phòng cháy chữa cháy toàn diện.
Liên Hệ Ngay Để Được Tư Vấn Miễn Phí
- Website: www.nextfire.vn
- Hotline: 0965.393.114 – 0868.386.518
- Email: vienkhpccc.kd@gmail.com
- Địa chỉ: 243 Khuất Duy Tiến – Thanh Xuân – Hà Nội.

