Trong đời sống hiện đại, khi tốc độ đô thị hóa ngày càng nhanh, nguy cơ xảy ra hỏa hoạn ngày càng lớn. Một sự cố cháy dù nhỏ cũng có thể để lại hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản. Vì vậy, việc tìm hiểu về phòng cháy chữa cháy (PCCC) không chỉ là trách nhiệm của cơ quan chức năng mà còn là kiến thức cần thiết cho từng cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp.
Bài viết này sẽ giúp bạn nắm rõ:
- Phòng cháy chữa cháy là gì?
- Nguyên nhân gây cháy phổ biến.
- Các biện pháp phòng cháy hiệu quả.
- Phương tiện, thiết bị PCCC cần có.
- Quy định pháp luật liên quan.
- Kỹ năng thoát hiểm khi xảy ra hỏa hoạn.
Phòng cháy chữa cháy là gì?
Khái niệm
Phòng cháy chữa cháy (PCCC) là tổng hợp các biện pháp, phương tiện, quy định nhằm:
- Phòng cháy: Ngăn ngừa, hạn chế nguy cơ cháy xảy ra.
- Chữa cháy: Dập tắt đám cháy, cứu người, cứu tài sản và bảo vệ môi trường.
Vai trò
- Bảo vệ tính mạng con người.
- Giảm thiểu thiệt hại tài sản.
- Góp phần đảm bảo ổn định xã hội và phát triển kinh tế.
- Tuân thủ pháp luật, đáp ứng yêu cầu an toàn trong xây dựng và sản xuất.
Nguyên nhân gây cháy phổ biến
Nguyên nhân khách quan
- Thời tiết nắng nóng, hanh khô dễ gây cháy rừng, cháy đồng.
- Thiên tai như sét đánh, động đất làm phát sinh tia lửa điện.
Nguyên nhân chủ quan
- Điện: Chập mạch, quá tải, sử dụng thiết bị kém chất lượng.
- Lửa trần: Bếp gas, bếp than, hàn cắt kim loại.
- Hóa chất, xăng dầu: Dễ bốc cháy khi bảo quản không an toàn.
- Sơ suất con người: Vứt tàn thuốc, bất cẩn khi đốt vàng mã.
Các biện pháp phòng cháy cơ bản
Với gia đình
- Không để nhiều đồ dễ cháy (giấy, vải, xốp) gần nguồn nhiệt.
- Sử dụng thiết bị điện an toàn, ngắt điện khi không sử dụng.
- Trang bị bình chữa cháy mini, máy báo khói.
Với cơ quan, doanh nghiệp
- Xây dựng phương án PCCC định kỳ.
- Tổ chức tập huấn cho nhân viên.
- Trang bị hệ thống báo cháy tự động, sprinkler chữa cháy.
Với công trình công cộng
- Lắp đặt thang thoát hiểm, đèn exit, hệ thống hút khói.
- Thiết kế tòa nhà theo tiêu chuẩn an toàn cháy (QCVN 06:2022/BXD).
Phương tiện và thiết bị phòng cháy chữa cháy
Thiết bị báo cháy
- Đầu báo khói, báo nhiệt: phát hiện cháy sớm.
- Trung tâm báo cháy: điều khiển hệ thống, phát tín hiệu cảnh báo.
Thiết bị chữa cháy
- Bình chữa cháy xách tay (CO₂, bột, foam).
- Họng nước chữa cháy trong nhà và ngoài trời.
- Hệ thống sprinkler tự động.
Phương tiện cứu nạn cứu hộ
- Mặt nạ phòng độc, mặt nạ cứu hỏa Chance E.
- Chăn, áo chống cháy.
- Thang dây, dây thoát hiểm.
Phương tiện cơ giới
- Xe chữa cháy nước/foam.
- Xe thang cứu hỏa.
- Xuồng cứu hộ trong vùng ngập lụt.
Quy định pháp luật về phòng cháy chữa cháy
Tại Việt Nam, hoạt động PCCC được quy định bởi:
- Luật PCCC năm 2001 (sửa đổi bổ sung 2013).
- Nghị định 136/2020/NĐ-CP: Quy định chi tiết thi hành.
- QCVN 06:2022/BXD: Quy chuẩn an toàn cháy cho công trình xây dựng.
- Tiêu chuẩn TCVN: Hệ thống báo cháy, chữa cháy, bình chữa cháy…
Các cơ quan, doanh nghiệp, hộ kinh doanh bắt buộc phải tuân thủ, nếu vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính hoặc đình chỉ hoạt động.
Kỹ năng xử lý khi xảy ra cháy
Khi phát hiện cháy
- Báo động cho mọi người xung quanh.
- Gọi 114 báo cháy.
- Dùng bình chữa cháy, cát, nước (nếu phù hợp) để dập cháy nhỏ.
Khi di tản
- Bình tĩnh, không chen lấn.
- Đi theo lối thoát hiểm, cúi thấp người tránh khói.
- Dùng khăn ướt che mũi, miệng.
- Không sử dụng thang máy.
Khi bị kẹt trong phòng
- Đóng cửa, chèn khăn ướt khe cửa để tránh khói.
- Ra ban công, cửa sổ kêu cứu.
- Dùng mặt nạ chống khói, dây thoát hiểm nếu có.
Tầm quan trọng của tuyên truyền và huấn luyện PCCC
- Nâng cao nhận thức cho cộng đồng.
- Giúp người dân biết cách sử dụng bình chữa cháy, thoát hiểm.
- Giảm thiểu thương vong và thiệt hại khi sự cố xảy ra.
- Đặc biệt cần thiết với học sinh, sinh viên, công nhân trong nhà máy, nhân viên văn phòng.
Một số vụ cháy điển hình và bài học
- Cháy chung cư Carina (TP.HCM, 2018): 13 người tử vong, nguyên nhân do chập điện.
- Cháy quán karaoke Hà Nội (2022): 32 người thiệt mạng, do thiếu lối thoát hiểm.
- Cháy chợ Sóc Trăng (2023): Thiệt hại hàng chục tỷ đồng, do bất cẩn điện.
Bài học: Cần tuân thủ nghiêm tiêu chuẩn an toàn cháy, thường xuyên tập huấn, bảo trì thiết bị.
Phòng cháy chữa cháy trong thời đại công nghệ 4.0
- Thiết bị báo cháy thông minh (IoT): Kết nối điện thoại, cảnh báo từ xa.
- Camera AI nhận diện khói, lửa.
- Robot chữa cháy tự động.
- Hệ thống quản lý PCCC tích hợp tòa nhà thông minh.
Việc tìm hiểu về phòng cháy chữa cháy không chỉ giúp bạn có kiến thức để bảo vệ bản thân và gia đình, mà còn góp phần xây dựng xã hội an toàn, giảm thiểu thiệt hại khi hỏa hoạn xảy ra.
Hãy luôn ghi nhớ:
- Phòng cháy hơn chữa cháy.
- Trang bị thiết bị PCCC tối thiểu cho gia đình.
- Tuân thủ quy định pháp luật.
- Tích cực tham gia tập huấn, diễn tập PCCC
Liên Hệ Ngay Để Được Tư Vấn Miễn Phí
-
- Website: www.nextfire.vn
- Hotline: 0965.393.114 – 0868.386.518
- Email: vienkhpccc.kd@gmail.com
- Địa chỉ: 243 Khuất Duy Tiến – Thanh Xuân – Hà Nội.
