Trong bối cảnh đô thị hóa và phát triển mạnh mẽ của các công trình xây dựng, tiêu chuẩn thiết kế hệ thống PCCC đã trở thành một yếu tố không thể thiếu, quyết định sự an toàn của con người và tài sản. Một hệ thống PCCC được thiết kế và lắp đặt đúng tiêu chuẩn không chỉ đáp ứng các yêu cầu pháp lý mà còn là “lá chắn” vững chắc, giúp phát hiện sớm, cảnh báo kịp thời và dập tắt đám cháy hiệu quả. Thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) là công đoạn bắt buộc trong xây dựng công trình.
Việc tuân thủ tiêu chuẩn thiết kế hệ thống PCCC giúp:
- Đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản.
- Tuân thủ quy định pháp luật.
- Thuận lợi trong thẩm duyệt, nghiệm thu công trình.
Cơ sở pháp lý về thiết kế hệ thống PCCC
Các văn bản pháp luật, tiêu chuẩn và quy chuẩn hiện hành:
- Luật Phòng cháy và Chữa cháy (2001, sửa đổi 2013).
- Nghị định 136/2020/NĐ-CP: Quy định chi tiết thi hành Luật PCCC.
- Thông tư 149/2020/TT-BCA: Hướng dẫn một số điều về công tác PCCC.
- QCVN 06:2022/BXD: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình.
- TCVN 3890:2023: Trang bị, bố trí phương tiện PCCC cho nhà và công trình.
- TCVN 5738:2021: Hệ thống báo cháy tự động – Yêu cầu kỹ thuật.
- TCVN 7336:2021: Hệ thống sprinkler tự động – Yêu cầu thiết kế và lắp đặt.
- TCVN 2622:2022: Phòng cháy, chống cháy cho nhà và công trình – Yêu cầu thiết kế.
Nguyên tắc chung trong thiết kế hệ thống PCCC
- Phù hợp công năng công trình: nhà ở, chung cư, văn phòng, nhà xưởng, kho hóa chất…
- Đáp ứng mật độ trang bị theo tiêu chuẩn TCVN.
- Lựa chọn hệ thống chữa cháy thích hợp (nước, khí, bột, foam).
- Bố trí lối thoát nạn hợp lý, có chiếu sáng sự cố và đèn Exit.
- Đảm bảo khả năng tiếp cận của lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp.
Tiêu chuẩn thiết kế hệ thống báo cháy
- Theo TCVN 5738:2021.
- Trang bị trung tâm báo cháy tại phòng trực bảo vệ.
- Đầu báo khói, nhiệt bố trí theo mật độ quy định:
- Khoảng cách giữa 2 đầu báo khói ≤ 9m.
- Khoảng cách giữa đầu báo nhiệt ≤ 7,5m.
- Chuông, còi, đèn báo cháy lắp ở hành lang, lối thoát hiểm.
- Có nút nhấn khẩn tại mỗi tầng, gần cầu thang.
Tiêu chuẩn thiết kế hệ thống chữa cháy bằng nước
Hệ thống vách tường
- Theo TCVN 2622:2022 và TCVN 3890:2023.
- Trang bị hộp chữa cháy vách tường mỗi 40m hành lang.
- Vòi chữa cháy đường kính D50, chiều dài 20m.
- Máy bơm chữa cháy có lưu lượng và áp lực phù hợp.
Hệ thống Sprinkler tự động
- Theo TCVN 7336:2021.
- Bố trí đầu phun sprinkler trong phòng:
- Khoảng cách giữa các đầu ≤ 3,7m.
- Khoảng cách từ đầu phun đến tường ≤ 2m.
- Hệ thống chia thành vùng điều khiển không quá 500 đầu phun/vùng.
- Bồn chứa nước chữa cháy có dung tích đảm bảo tối thiểu 60–90 phút chữa cháy.
Tiêu chuẩn thiết kế hệ thống chữa cháy bằng khí
- Theo NFPA 2001 và TCVN tương ứng.
- Phổ biến: FM-200, CO₂, Inergen.
- Áp dụng cho phòng server, tủ điện, phòng điều khiển.
- Phải có báo động trước khi xả khí để con người kịp sơ tán.
- Tính toán thể tích khí đảm bảo nồng độ dập cháy yêu cầu.
Trang bị phương tiện PCCC xách tay
- Theo TCVN 3890:2023.
- Bình chữa cháy xách tay bố trí:
- 1 bình/50m² sàn.
- Cách vị trí nguy hiểm ≤ 20m.
- Chủng loại: bình bột, bình CO₂, bình Foam.
- Có kiểm định tem PCCC.
Thiết kế lối thoát nạn và đèn chỉ dẫn
- Theo QCVN 06:2022/BXD.
- Tòa nhà ≥ 5 tầng phải có ≥ 2 lối thoát nạn.
- Lối thoát rộng ≥ 1,2m cho công trình công cộng.
- Trang bị đèn Exit và đèn chiếu sáng sự cố tại cầu thang, hành lang.
- Sơ đồ thoát hiểm treo tại mỗi tầng.
Quy trình thẩm duyệt thiết kế PCCC
- Lập hồ sơ thiết kế: bản vẽ, thuyết minh, tính toán thủy lực.
- Nộp hồ sơ thẩm duyệt tại Cục/Phòng Cảnh sát PCCC & CNCH.
- Cơ quan chức năng thẩm định theo quy chuẩn.
- Phê duyệt & cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện PCCC.
- Triển khai thi công, sau đó nghiệm thu.
Lưu ý khi áp dụng tiêu chuẩn thiết kế hệ thống PCCC
- Luôn cập nhật phiên bản mới nhất của TCVN & QCVN.
- Đảm bảo đồng bộ giữa hệ thống báo cháy – chữa cháy – thoát nạn.
- Sử dụng thiết bị đã kiểm định bởi Cục Cảnh sát PCCC.
- Lựa chọn đơn vị thiết kế & thi công có chứng chỉ hành nghề.
Tuân thủ tiêu chuẩn thiết kế hệ thống PCCC là yếu tố bắt buộc và quan trọng hàng đầu khi xây dựng công trình.
Một hệ thống được thiết kế chuẩn mực không chỉ giúp ngăn ngừa rủi ro cháy nổ, mà còn giúp công trình dễ dàng được thẩm duyệt, nghiệm thu và đảm bảo hoạt động an toàn lâu dài.
Liên Hệ Ngay Để Được Tư Vấn Miễn Phí
- Website: www.nextfire.vn
- Hotline: 0965.393.114 – 0868.386.518
- Email: vienkhpccc.kd@gmail.com
- Địa chỉ: 243 Khuất Duy Tiến – Thanh Xuân – Hà Nội.
